Γλωσσάριο
Αυτό το πολύγλωσσο γλωσσάριο παρέχει εύκολα κατανοητούς ορισμούς για τους βασικούς επιστημονικούς όρους που χρησιμοποιούνται στον παρόντα δικτυακό τόπο στον τομέα της αξιολόγησης κινδύνων. Οι όροι και οι ορισμοί τους αναφέρονται στα προϊόντα επικοινωνίας μας ως αναδυόμενα σημειώματα με σκοπό την επεξήγηση εννοιών σε μέλη του κοινού τα οποία δεν διαθέτουν εξειδικευμένες γνώσεις.
Παντού στο κείμενο χρησιμοποιείται η τυποποιημένη αγγλική ορθογραφία. Τα ακρωνύμια αναγράφονται με κεφαλαία γράμματα. Οι όροι παρουσιάζονται με πεζά γράμματα. Οι όροι μεταφράζονται και στις 24 επίσημες γλώσσες της ΕΕ.
Το γλωσσάριο είναι ένα έγγραφο σε εξέλιξη, το οποίο ενημερώνεται τακτικά. Είναι δυνατή η πρόταση συμπερίληψης σχετικών όρων οι οποίοι απουσιάζουν με χρήση του διαδικτυακού εντύπου υποβολής ερωτήσεων.
Αποποίηση ευθύνης: Οι ορισμοί του γλωσσαρίου παρέχονται με αποκλειστικό σκοπό την υποβοήθηση των χρηστών του ιστότοπου για την κατανόηση της επιστημονικής ορολογίας. Οι ορισμοί ενδέχεται να είναι διαφορετικοί από τους ορισμούς που παρέχονται στη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο δελτίο EFSA Journal.
Μ
Συστατικό τροφίμου με θερμιδικό περιεχόμενο (π.χ. λιπαρά, πρωτεΐνη, υδατάνθρακας) το οποίο είναι απαραίτητο σε σημαντικές ποσότητες για τη φυσιολογική ανάπτυξη του οργανισμού και τη διατήρηση της υγείας.
Μέθοδος πρώτου σταδίου για τη διαπίστωση της παρουσίας μιας ουσίας σε ένα πληθυσμό για σκοπούς εκτίμησης κινδύνου. Η πρόσληψη τροφής συνδυάζεται με πιθανή συγκέντρωση χημικών ουσιών και από τον συνδυασμό αυτόν προκύπτει μια εκτίμηση της έκθεσης σε χημική ουσία.
Μείγματα χημικών ουσιών στα οποία κάθε χημική ουσία μπορεί να έχει ξεχωριστή αναγνωρίσιμη επίδραση στον οργανισμό ή/και μια επίδραση που αποτελεί συνδυασμό αυτών.
Το επίπεδο ενός θρεπτικού συστατικού στη διατροφή που καλύπτει τις ημερήσιες ανάγκες των μισών ατόμων σε έναν τυπικό υγιή πληθυσμό.
Στατιστική μέθοδος που παρέχει τη δυνατότητα συγκέντρωσης των αποτελεσμάτων παρεμφερών μελετών προκειμένου να προσδιοριστούν τυχόν σημαντικές τάσεις.
Το σύνολο των φυσικών και χημικών διεργασιών που συμβαίνουν στους ζώντες οργανισμούς.
Ουσία που σχηματίζεται ως αποτέλεσμα του μεταβολισμού σε έναν οργανισμό.
Η μελέτη της μεταβολικής κατάστασης ενός οργανισμού μέσω της συστηματικής ανάλυσης των μεταβολιτών εντός των κυττάρων ή των βιολογικών υγρών (π.χ. του αίματος, των ούρων).
Μία από τις μεθόδους της οικογένειας των αποκαλούμενων «-ομικών μεθόδων»: μια προσέγγιση στη μελέτη της γονιδιακής έκφρασης στο πλαίσιο της οποίας χιλιάδες μόρια RNA δεδομένου δείγματος (ιστού ή κυττάρων) αναλύονται ταυτόχρονα.
Η ικανότητα μετάδοσης μεταξύ ατόμων του ίδιου είδους, καθώς και μεταξύ διαφορετικών ειδών (π.χ. από ζώα σε ανθρώπους).
Μόνιμη –κατά κανόνα αρνητική– μεταβολή του γενετικού υλικού ενός κυττάρου, η οποία, ως επί το πλείστον, κληρονομείται σε κάθε απόγονο.
Η ικανότητα πρόκλησης μόνιμων –κατά κανόνα αρνητικών– μεταβολών σε έναν οργανισμό και σε κάθε απόγονό του μέσω της αλλοίωσης της δομής του DNA του.
Τυποποιημένοι τρόποι αξιολόγησης της ευζωίας των ζώων με βάση την ανταπόκρισή τους.
Σύνθετη συσχέτιση μεταξύ της δόσης μιας ουσίας και της επίδρασής της, υπό την έννοια ότι αντί η συγκεκριμένη απόκριση απλώς να αυξάνεται ή να μειώνεται με τη δόση, η καμπύλη μπορεί, για παράδειγμα, να αποκτήσει μορφή «U».
Άλλος οργανισμός ο οποίος δεν είναι γενετικώς τροποποιημένος όμως ενδέχεται να αλληλεπιδρά ή να επηρεάζεται από την παρουσία ΓΤΟ.
Η διεργασία μέσω της οποίας μια ουσία παράγει μια επίδραση σε κάποιον ζώντα οργανισμό.
Η αλληλουχία συμβάντων που εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο μια ουσία προκαλεί τοξικές επιδράσεις.
Θρεπτικό συστατικό το οποίο είναι αναγκαίο σε μικρές ποσότητες στον οργανισμό για τη φυσιολογική του ανάπτυξη και τη διατήρηση της υγείας, για παράδειγμα, βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία.
Μέθοδος προσδιορισμού συγκεκριμένων στελεχών οργανισμών μέσω της εξέτασης του γενετικού υλικού τους. Συχνά χρησιμοποιείται για τον χαρακτηρισμό βακτηρίων ή ιών.
Τοξίνη που παράγεται από ορισμένα είδη ευρώτα (μούχλας) και είναι επικίνδυνη για ανθρώπους και ζώα.