Cur amú bia ag tomhaltóirí a laghdú
Arbh eol duit go gcuirtear níos mó ná 58 milliún tona bia amú gach bliain san Aontas Eorpach amháin? Is ionann é sin agus thart ar 131 kg in aghaidh an áitritheora, ag luach margaidh measta EUR 132 billiún i gceist.
Is fadhb dár sochaí é cur amú bia. D’fhéadfadh thart ar 10% den bhia a chuirtear ar fáil do thomhaltóirí AE a bheith curtha amú. Ag an am céanna, níl sé d’acmhainn ag breis agus 37 milliún duine san AE béile ardchaighdeáin a fháil gach dara lá. Nuair a chuirtear bia amú, cuirtear ualach nach bhfuil gá leis ar an gcomhshaol agus ar acmhainní nádúrtha teoranta, amhail úsáid talún agus uisce.
Cristina Lisetchi, oifigeach beartais, an Coimisiún Eorpach
Ghin teaghlaigh níos mó ná leathchuid den chur amú bia iomlán (54% nó 70 kg in aghaidh an áitritheora) san AE in 2021.
Cuirtear thart ar 16% de bhia amú i mbialanna éagsúla, agus in ionaid mhiondíola amhail ollmhargaí agus siopaí grósaera. Cuirtear an chuid eile amú le linn an táirgthe agus na monaraíochta.
Tá gealltanas tugtha ag an AE cur amú bia ar an leibhéal miondíola agus ar leibhéal na dtomhaltóirí a laghdú faoina leath faoi 2030 agus caillteanais bia a laghdú feadh na slabhraí táirgthe agus soláthair bia.
Is féidir leat difear a dhéanamh trí chur amú bia a laghdú agus daoine eile a spreagadh chun déanamh amhlaidh.
Conas cur amú bia a laghdú
Tá ról ag gach duine maidir le cur amú bia a chosc agus a laghdú. Áirítear leis sin feirmeoirí, monaróirí bia, miondíoltóirí, oibrithe san earnáil fáilteachais, agus ar deireadh thiar, tomhaltóirí cosúil leatsa.
Sa bhaile, is féidir le daoine aonair bearta simplí ach éifeachtacha a dhéanamh amhail béilí a phleanáil, fuílleach bia a úsáid, bia úr agus cócaráilte a stóráil i gceart, agus idirdhealú a dhéanamh idir na dátaí bunaithe ar an eolaíocht “dulta ó mhaith” agus na dátaí “ar fearr roimhe” a léirítear ar an lipéad.
Ar an gcaoi chéanna, is féidir le nósanna siopadóireachta aireach, amhail liosta siopadóireachta a scríobh agus gan ach an méid atá ag teastáil a cheannach, cabhrú le cur amú bia sna siopaí nó sa mhargadh a íoslaghdú.
Is féidir leat freisin tabhartais bhia a dhéanamh do na bochtáin trí asraonta miondíola agus trí charthanais.
Le chéile, is féidir linn an bealach a réiteach chun todhchaí níos inbhuanaithe a bhaint amach.
