Νέα τρόφιμα

Τι είναι τα νέα τρόφιμα; Μπορούμε να τα καταναλώνουμε με τη βεβαιότητα ότι είναι ασφαλή;

Οι μπανάνες, οι πατάτες, οι ντομάτες και το ρύζι εισήχθησαν κάποτε στην Ευρώπη ως νέα τρόφιμα. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας μας, συνεχίσαμε να εμπλουτίζουμε τη διατροφή μας υιοθετώντας νέα είδη τροφίμων από κάθε γωνιά της υφηλίου. Ας αναλογιστούμε ότι τα μπαχαρικά και τα τροπικά φρούτα εισήχθησαν κι αυτά από τους Ευρωπαίους ως νέα και πολύτιμα τρόφιμα και εκτιμήθηκαν ιδιαίτερα για τις γεύσεις τους ενώ σήμερα αποτελούν πια συνήθη προϊόντα στις κουζίνες μας.

Ανέκαθεν αναζητούσαμε νέες γεύσεις και πηγές θρεπτικών συστατικών. Λόγω της παγκοσμιοποίησης, υπάρχουν όλο και περισσότερες επιλογές όσον αφορά τα τρόφιμα που καταναλώνουμε.

Όλα τα νέα τρόφιμα πρέπει να υποβληθούν σε διαδικασία έγκρισης, συμπεριλαμβανομένης μιας ενδελεχούς αξιολόγησης της ασφάλειας, προτού επιτραπεί η πώλησή τους στην ΕΕ.

Τι διαφοροποιεί ένα νέο τρόφιμο από άλλα τρόφιμα ή συστατικά;

Ένα τρόφιμο θεωρείται «νέο» στην ΕΕ, εάν δεν καταναλωνόταν ευρέως πριν από τον Μάιο του 1997. Ο ορισμός περιλαμβάνει παραδοσιακά τρόφιμα από άλλες χώρες, νέα συστατικά τροφίμων και τρόφιμα από νέες πηγές, όπως τα φύκη και οι μικροοργανισμοί.

Μεταξύ των νέων τροφίμων περιλαμβάνονται επίσης τρόφιμα που παράγονται με νέες τεχνολογίες, όπως η νανοτεχνολογία, η κυτταροκαλλιέργεια και η επεξεργασία με υπεριώδη ακτινοβολία.

Ενδεικτικά παραδείγματα:

• Σπόροι chia
• Μενακινόνη (νέα πηγή βιταμίνης Κ)
• Πρωτεΐνη από ροβίτσα (Vigna radiata)
• Έλαιο από κριλ της Ανταρκτικής (πλούσιο σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα)
• Χυμός νόνι
• Γάλα και άρτος επεξεργασμένα με υπεριώδη ακτινοβολία 

Είναι ασφαλή τα νέα τρόφιμα;

Όλα τα νέα τρόφιμα αξιολογούνται ενδελεχώς, προτού επιτραπεί η πώλησή τους στην ευρωπαϊκή αγορά. Οι επιχειρήσεις τροφίμων πρέπει να υποβάλλουν αιτήσεις που περιέχουν πληροφορίες σχετικά με το νέο τρόφιμο, όπως τη μέθοδο παραγωγής, τη σύνθεση και τις προτεινόμενες χρήσεις, καθώς και υποχρεωτικές μελέτες ασφάλειας.

Οι επιστήμονες της EFSA διενεργούν αξιολόγηση επικινδυνότητας, προτού οι νομοθέτες της ΕΕ αποφασίσουν σχετικά με τις άδειες κυκλοφορίας και την επισήμανση των νέων τροφίμων. Αξιολογούν, επίσης, τους πιθανούς κινδύνους για την υγεία, όπως τα αλλεργιογόνα και τις τοξικολογικές επιπτώσεις. Επιπλέον, διενεργούν ελέγχους, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι ένα νέο τρόφιμο που προορίζεται να αντικαταστήσει κάποιο άλλο τρόφιμο, δεν έχει υποβαθμισμένη διατροφική αξία για τον καταναλωτή.

Κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης, η EFSA μπορεί επίσης να ζητήσει πρόσθετες μελέτες από τις επιχειρήσεις τροφίμων, εφόσον αυτό κριθεί σκόπιμο για να επιβεβαιωθεί η ασφάλεια των τροφίμων.

Τι σημαίνει αυτό για μας;

Όλα τα νέα τρόφιμα τελούν υπό καθεστώς ρύθμισης, ώστε να διασφαλίζεται ότι:

• Είναι ασφαλή για τους καταναλωτές.
• Φέρουν κατάλληλη επισήμανση, για να μην παραπλανώνται οι καταναλωτές.
• Δεν έχουν υποβαθμισμένη διατροφική αξία (σε σύγκριση με τα τρόφιμα που προορίζονται να αντικαταστήσουν).

Αυτό σημαίνει ότι αν αποφασίσουμε να δοκιμάσουμε ένα νέο τρόφιμο, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι είναι ασφαλές!