Glossarju
Dan il-glossarju multilingwi jipprovdi definizzjonijiet faċli biex jinftiehmu għat-termini xjentifiċi ewlenin użati fuq dan is-sit web fid-dominju tal-valutazzjoni tar-riskju. It-termini u d-definizzjonijiet tagħhom huma referenzjati fil-prodotti ta’ komunikazzjoni tagħna bħala noti pop-up biex jispjegaw kunċetti lill-pubbliku mingħajr ebda għarfien speċjalizzat.
L-ortografija bl-Ingliż Standard tintuża dejjem. L-akronimi huma miktuba b’ittra kbira. It-termini huma ppreżentati b’ittra żgħira. L-entrati għandhom jiġu tradotti fl-24 lingwa uffiċjali kollha tal-UE.
Il-glossarju huwa dokument ħaj soġġett għal aġġornamenti regolari. It-termini rilevanti neqsin jistgħu jiġu ssuġġeriti bl-użu tal-formola online Saqsi Mistoqsija.
Dikjarazzjoni ta’ ċaħda ta’ responsabbiltà: Id-definizzjonijiet fil-glossarju huma maħsuba biss biex jgħinu lill-utenti ta’ dan is-sit web jifhmu t-terminoloġija xjentifika. Id-definizzjonijiet jistgħu jvarjaw minn dawk mogħtija fil-leġiżlazzjoni tal-Unjoni Ewropea u fil-Ġurnal tal-EFSA.
V
Is-sett sħiħ ta’ valuri referenzjarji għall-konsum tan-nutrijenti li jinkludi l-Inkorporazzjoni ta’ Referenza tal-Popolazzjoni (PRI), ir-Rekwiżiti Medji (AR), l-Inkorporazzjoni Adegwata (AI), l-Inkorporazzjoni tal-Limitu Baxx (LTI) u l-Inkorporazzjoni ta’ Referenza (RI). Il-valuri referenzjarji tad-dieta tipikament jintużaw bħala bażi għall-valuri referenzjarji fit-tikkettar tal-ikel u għall-istabbiliment ta’ linji gwida dijetetiċi bbażati fuq l-ikel.
Gwida dwar il-konsum sigur ta’ sustanzi li tqis d-data attwali dwar is-sigurtà, l-inċertezzi f’din id-data, u t-tul probabbli tal-konsum.
Valur li jiddefinixxi l-livell ta’ sustanza partikolari li n-nies jistgħu jiġu esposti għaliha b’mod sikur matul perjodu speċifikat, pereżempju, id-doża aċċettabbli ta’ kuljum (ADI).
Meħtieġa fil-liġi, valutazzjoni mfassla biex tqabbel is-sikurezza ta’ organiżmu ġenetikament modifikat (ĠM) mal-kontroparti tiegħu li mhijiex imnissb'mod ġenetikament modifikata.
Wieħed mill-passi ewlenin fil-valutazzjoni tar-riskju, dan huwa relatat ma’ evalwazzjoni bir-reqqa ta’ min, jew ta’ xiex, ġie espost għal periklu u kwantifikazzjoni tal-ammonti involuti.
Qasam speċjalizzat tax-xjenza applikata li jinvolvi r-rieżami tad-data u tal-istudji xjentifiċi sabiex jiġu evalwati r-riskji assoċjati ma’ ċerti perikli. Dan jinvolvi erba’ stadji: l-identifikazzjoni tal-perikli, il-karatterizzazzjoni tal-perikli, il-valutazzjoni tal-esponiment u l-karatterizzazzjoni tar-riskji.
Il-proċess tal-valutazzjoni tal-ħsara potenzjali għall-ambjent ikkawżata minn sustanza, minn attività jew minn okkorrenza naturali. Dan jista’ jinkludi l-introduzzjoni ta’ pjanti ġenetikament modifikati, l-użu ta’ pestiċidi, jew it-tixrid ta’ pesti tal-pjanti.
Metodu ta’ valutazzjoni tar-riskji għas-saħħa jew għall-ambjent ikkawżati minn diversi sustanzi bħas-sustanzi kimiċi.
Varjazzjonijiet naturali osservati bejn il-membri ta’ popolazzjoni, jew osservati matul iż-żmien jew f’postijiet ġeografiċi differenti; pereżempju, varjazzjonijiet individwali fis-suxxettibbiltà għal sustanza kimika tossika partikolari.
Trasportatur ta’ aġent li jikkawża l-mard minn individwu infettat lil individwu mhux infettat jew lill-ikel jew l-ambjent tiegħu; pereżempju, nemus li jġorr parassiti tal-malarja.
Il-grad jew l-abbiltà ta’ organiżmu li jikkawża l-mard (eż. batterju, virus jew parassita) biex jikkawża l-mard.
Is-sustanza dijetetika meħtieġa f’ammonti żgħar ħafna biex tappoġġa t-tkabbir normali u l-manutenzjoni tas-saħħa fil-bnedmin u fl-annimali. Il-biċċa l-kbira tal-vitamini huma “essenzjali” peress li ma jsirux fil-ġisem.